Oef...

Terug in Bristol en niet van plan Engeland nog te verlaten voor april of mei. Dat voelt wel goed. Net tien dagen in België geweest en ‘t was toch fijn om hier terug aan te komen, zwaar bepakt en netjes ‘thuis’ afgeleverd door een taxi. Het heeft nog nooit zo raar gevoeld om naar mijn eigen landje te gaan, moet ik zeggen. Niet na Suriname, niet na Ghana. Dit is nu gewoon mijn jaartje buitenland en een pauze in België voelt vreemd. Eerst kwam ik aan in Vlaanderen en voelde ik een fijne vertrouwdheid en relaxtheid, amai alles zo gemakkelijk, in ‘t Nederlands, en je weet hoe alles werkt en ach, de subtiele cultuurverschillen waar ik mij in Engeland altijd wel ergens bewust van ben, die alertheid valt weg. Je ziet de mensen terug die je graag ziet, maar als je naar huis gaat in Hasselt is dat een plek waar je logeert in plaats van een waar je woont, en dat is raar. Niet meer echt je thuis. In Bristol is mijn thuis momenteel, maar wel in een ander land. Beetje dubbel dus. Rob en Isabelle voelen blijkbaar precies hetzelfde. Daar komt dan nog eens bij de ‘dovenwereld’ en ‘horende wereld’. Ik moet zeggen de afgelopen maanden heb ik echt veel in dovenwereld vertoefd, of beter gezegd: veel in gebaren gecommuniceerd, behalve met Rob dan, terwijl in Vlaanderen veel meer gesproken taal, met mijn familie en mijn horende vrienden. De CI af en toe weer aan en maar proberen te liplezen. Het was wel fijn om terug te zijn in Vlaamse Dovengemeenschap, iedereen nog eens te zien, in VGT te communiceren wat me toch nog steeds beter bevalt dan BSL. Maar het voelt écht goed om terug hier te zijn. Nu heb ik dus een maand vrij (waarvan ik al bijna de helft verdaan heb met naar België te gaan en het drukke programma aldaar), en moet ik in die tijd enkele papers klaar zien te krijgen. Morgen begin ik eraan met frisse moed. De 30^ste komt Rob ook terug naar hier met enkele Belgische vrienden met wie we 2007 in stappen in een grote nachtclub hier in Bristol. Over 2007 gesproken, ik wens jullie allemaal een gelukkig nieuwjaar en wie allerlei nieuwjaarswensen wil zien in VGT surf naar www.fevlado.be! Dit jaar hebben ze een leuke pagina waar allemaal VGT-gebruikers -zowel doven als horenden dus- Vlaanderen een gelukkig nieuwjaar wensen! Ik sta er ook ergens tussen!

Howjong, da gaat ier snel

Enfin, de laatste week begint alweer. Dat is hier weer snel voorbijgegaan. Dit keer geen cliché of verbeelding, want als je het eens uitrekent duurt een semester hier wel degelijk minder lang: amper tien weken. Van 9 oktober tot 14 december.

Het is hier nog altijd veel te warm voor de tijd van het jaar (ik wil vrieskou! sneeuw! ijs!), en het is hier elke dag slecht weer met elke dag natte schoenen tot gevolg: Bristol is nogal heuvelachtig dus als het regent, dan lijken er door de hele stad mini-riviertjes te lopen... Waar ik natuurlijk in stap. Verder geen glimpje van Sinterklaas gezien vorige week, dat bestaat hier dus gewoon niet. Iemand vroeg mij wel eens of wij ‘Schwarzen Peter’ hebben. Ik had niet meteen door dat hij ‘Sinterklaas en Zwarte Piet’ bedoelde dus ik knikte van ‘neen’ en heb zo mijn kans verspeeld op het overbrengen van een mooi stukje folklore van het vasteland. Maar ter compensatie hebben we al eens Kerstmis gevierd op 6 december en een tweede keer op 8 december: woensdag met 'sign society' en vrijdag het kerstfeestje van de donderdagse pub-groep. Verkleed as sneeuwkoningin in een nachtclub wederom kunnen waarnemen hoe normaal het hier is om snel zat te worden en elkaar (en mij!) vervolgens perongeluk vol te gieten met (slecht) bier. Om dan op het einde van de avond in een taxi te strompelen (wat ik nog altijd raar vind). Behoorlijk grappig overigens, stel het u voor: gietende regen, veel te bloot geklede Engelse meisjes (spaghettibandjes! In december!) die netjes in de rij (!) rillend op een taxi wachten. Nah, geef mij maar een warme jas en een korte stevige wandeling naar huis.

Maar goed, ik ging dus eigenlijk iets vertellen over het uniefleventje. Ik ben dus in geen vijf jaar zoveel naar de les gegaan als hier, maar eigenlijk is er dus maar zo’n 12 uur per week les. Verplichte lessen die je niet mag brossen (ja, het wordt gecontroleerd). Moeilijk zijn ze eigenlijk niet. Op het eerste gezicht leek het niveau ook niet bijster hoog liggen, maar eigenlijk is het systeem gewoon anders. Het komt er hier eigenlijk op neer dat je het zo moeilijk maakt als je zelf wilt, heb ik de indruk. In Leuven had ik voor elk vak een omvangrijke cursus of reader ‘verplicht te kennen’ of ‘verplicht te lezen en linken te leggen in een paper’, hier dus niet. Geen enkele cursus. Geen examens. Enkele ‘lesoverzichten’ op blackboard (zelf te printen) die nooit meer dan 100 blz tellen. Of in Jim (een behoorlijk papier-onvriendelijke mens) zijn geval: hele websites over een bepaald vlak, die onmogelijk zijn om af te printen. Maar er zit natuurlijk wel altijd een omvangrijke bibliografie bij met aanbevolen boeken. Maw: je pikt zelf de onderwerpen uit waar je dieper op in wilt gaan en veel rond wilt lezen en daar schrijf je dan een paper over. De paperonderwerpen moet je kiezen uit een lijstje maar ik kon er wel steeds iets interessants uitpikken.

Voor luie mensen of 'uitstellers' lijkt me dit geen goed systeem. Voor mij is het echter wel perfect; na vijf jaar al die verplichte lectuur kan ik nu precies doen wat ik zelf wil. Al twee kleinere papers zijn achter de rug, alsook een seminarie (dat ik gaf in –kuch- “BSL”), en in januari de drie andere (moeilijkere) nog. Elke paper moet 3000 woorden tellen, zo’n 6 blz dus. Een lachertje? Op het eerste gezicht misschien wel maar ze verwachten dus wel degelijk een scherp geschreven academisch pareltje, denk ik. Evenveel leeswerk als voor de klassieke Leuvense 20-pagina-papers, en vooral meer schrapwerk. Intussen denk ik ook al na over mijn thesisonderwerp en ik ben bij Paddy geweest voor een outline. In mei ga ik de wijde wereld terug in voor een thesisonderzoekje in India! Maar eerst terug naar Belgie voor de kerstdagen.

Wolverhampton

Alweer terug van alweer een weekendje ertussenuit. Niet naar het buitenland deze keer, maar naar Wolverhampton met Dani en Justin. Ongeveer 3.5 uur bussen vanuit Bristol. Trein is natuurlijk sneller maar daar betaal je dus 60 euro voor. En dat is dan ‘de gehandicaptenprijs’. Soms geschift duur hier in dit landje! Maar goed, Wolverhampton dus. Een klein stadje ongeveer 160 km ten noorden van Bristol. En het stadje heeft een universiteit. Voor de rest niets speciaals. Buiten dan het feit dat in de Britse en internationale dovengemeenschap bekend staat dat hier veel doven studeren.

In dit stadje werd dus een driedaags ‘Deaf Film and TV Festival’ georganiseerd. We werden op zaterdagnamiddag en zondagvoormiddag getrakteerd op een mix van kortfilmpjes; van een overgedramatiseerde italiaanse ‘ode aan de familie’ tot enkele strakke Britse filmpjes. Wat deze uiteenlopende filmpjes gemeen hadden waren dat ze door doven waren gemaakt of dat er doven in meespeelden. Soms hadden de thema’s te maken met de verhoudingen tussen bijvoorbeeld doven en horenden, soms waren het gewoon verhalen die daar niet echt iets mee te maken hadden, maar in een gebarentaal werd gecommuniceerd. Zeer leuk. Ook vertelden enkele dove Britten die het gemaakt hadden in de film-en mediawereld over hun ervaringen en toonden ze het een en ander. Het allerleukste vond ik toch wel ‘Bionic Hand Implant’ (naar analogie met de Cochleaire Implant), getoond door Gordon Hay. Hij had het vorig jaar op Frontrunners gemaakt samen met enkele andere Frontrunners. In dit filmpje wordt de wereld eens omgedraaid: de wereld is doof, doven zijn in de meerderheid en horenden in de minderheid. Als je dus een horend kindje krijgt, tja, dan is dat eigenlijk gehandicapt he. Zonder dat je goed kan gebaren kan je toch niet mee hé? En dan kan dat toch het beste geïmplanteerd worden, zodat het mee kan in de horende wereld hé. Dus hebben die goeie dokters een BHI ontwikkeld: je implanteert een chip in de polsen, met elektrodestrengen naar de vingers. Het was in documentairevorm gegoten en net zoals de CI fabrikanten zo graag doen werden er enkele succesverhalen getoond. Heerlijk. Ludiek. Kritisch.

In de avond nog John Smith, de komediek die ik al gezien had in Weston. ‘t Was weer hilarisch hoe hij de (culturele) verschillen tussen doven en horenden druk gebarend en uitbeeldend beschrijft, hoe hij het publiek betrekt en hoe hij de falingen van het orale onderwijs met grote verontwaardiging beschreef. In de voormiddag was ook een presentatie en compilatie van See Hear te zien. Sinds 1981 hebben de Britse doven hun eigen TV-programma, dat nu dus 25 jaar bestaat. Het is een soort weekmagazine waarin verschillende thema’s worden gedekt en dat heel belangrijk is voor de Britse dovengemeenschap. De presentator werkt ook op het CDS en een medestudente (Elizabeth) presenteert er af en toe in. Interessant om steeds te merken dat hier in de UK veel meer gebeurt in de dovengemeenschap, en dat hier ook veel meer mogelijk is dan in het kleine Vlaanderen! Natuurlijk ondervinden doven hier precies dezelfde problemen: te weinig tolken, inkrimpende clubs, maatschappij-vooroordelen; maar aan de andere kant, in een groot land gebeurt zowiezo meer, heb ik de indruk.

Naast deze films, zakte er op zaterdagavond ook zo’n 500 man af naar Wolverhampton, om zich te verspreiden over verschillende (stampvolle) pubs en clubs. Steeds leuk om te merken hoe de dovenwereld tegelijk zo klein is, en toch ook weer zo open en groot. Een voorbeeldje? We logeerden bij een dove familie (van Gordon Hay), John Hay is een grote meneer in Deaf History en had zelfs nog meegewerkt aan het geschiedenisproject van Vlaanderen en gelogeerd bij een Brusselse dove familie waar ik de dochter ook van kende. Hoe ik daar dus verzeild ben geraakt, Gordon was eens naar Bristol gekomen waar ik hem heb ontmoet, en later bleek dat hij het lief was van mijn Tsjechische kamergenote op EUDY in Dublin. Van toeval gesproken. Ook nog enkele andere doven uit Ierland teruggezien. Na Suriname, Ghana, Wenen, Dublin en India vind ik het fijn om te voelen hoe je makkelijk contacten legt met doven uit compleet andere landen, hoe je ondanks de grote cultuurverschillen een gemeenschappelijke ervaringsbasis hebt en zelfs kan communiceren. Dit terwijl horende personen misschien wel toegang hebben tot de meerderheidstalen en de meerderheidsmaatschappij maar hun vrienden en kennissen in een minder geografisch verspreide wereld hebben.

Enkele visuele indrukken vind je hier.