Bevallen is een beetje sterven

Dat is toch hoe ik het me voorstel, je bouwt zoveel maanden iets (of iemand) op en als het er dan uit is ben je zo blij dat het eindelijk zo ver is maar tegelijk is er ook ineens iets ‘weg’. Zo voelde ik me dus toen ik mijn master-thesis (dus van mijn jaartje Deaf Studies vorig jaar) afgaf. Ik heb dat ding echt zo immens graag geschreven en nu is het voorbij, weg, de wereld in met als klinkende titel: “‘Reserved for Handicapped’? Deafhood on the Lifeline of Mumbai” (wiens nieuwsgierigheid wordt gewekt stuur ik graag de PDF). Het gaat over de overvolle treinen in Mumbai (Bombay dus, in India) waar doven hun eigen stempel op plakken... Treinen en treinstations zijn er belangrijke ontmoetingsplaatsen voor dove mensen, maar nog maar sinds enkele jaren. Het hoe en waarom is te lezen in mijn thesis, vol met foto’s, citaten uit interviews, etcetera.

Het was stressen want mijn deadline was eerst verlaat tot eind december en dan opnieuw vervroegd tot eind november (universitaire wispelturige kuren) dus moest ik die ineens heel snel af krijgen terwijl ik enkele buitenlandse tripjes had gepland. Met wat avond- en nachtwerk, stress en gevloek, veel koppen thee (hoe Engels), en last-minute steun van Brigitta voor het verbeteren van mijn Engels (DANKU BRIGITTA) en mijn allerliefste zus die in een mum van tijd prachtige schetsjes kan tevoorschijn toveren (DANKU MIETE).

Het resultaat mag er wel zijn, denk ik. Nu vooral benieuwd naar reacties. Intussen, nog voor die thesis af was, heb ik ook mijn eerste lezing gegeven, in International Sign dan nog. Ik was op bezoek bij Frontrunners in Denemarken en ze vroegen me om erover te vertellen en ik dacht... ja waarom niet... een goede oefening.. want ik moet dat toch eens leren hé, presentaties geven. En (stukjes van) die lezing staat zowaar zelfs online. Allé ik moet zeggen ik heb het niet alleen gedaan maar met Sujit, één van de informanten voor mijn onderzoek, die nu deelneemt aan Frontrunners. Ik ‘deed’ de theorie, hij vertelde zijn ervaringen.

Maar goed, dat dit achter de rug is... betekent dus eigenlijk dat mijn leven verandert. Ja, alweer. Ik begin nu écht met mijn Phd (mijn volgende onderzoek dus). Dat wil zeggen, officieel ben ik daar al mee bezig sinds begin oktober, maar ik modderde nog wat aan omdat de Mumbai treinen mijn aandacht eisten. In een volgende post zal ik eens een dag in het leven van een doctoraatsstudent beschrijven, want voor veel mensen (ook voor mezelf) is dat toch een mysterie waarmee zulke mensen hun tijd de hele tijd vullen :). Ik ga me deze maand vooral bezighouden met achterstallige literatuur in te halen, in de kerstvakantie kom ik naar België en in januari zal het terug drukker worden...

Helemaal Bristol

Ik word meer geïntroduceerd in de Engelse cultuur dan vorig jaar toen ik samenwoonde met Rob en (de laatste maanden) alleen woonde. Het zit in kleine dingetjes. De grote hoeveelheid thee-tassen in huis. Het afwassen niet in de gootsteen maar in een apart bakje. De tuin met veel bloemen en frutselkes. Het huis zelf is oer- maar dan ook oer-Engels. Overal dikke tapijten, bloemig behang etcetera. Het tapijt in de eetkamer (ja, tapijt in de éétkamer) is afgrijselijk lelijk en wordt gelukkig vervangen. Gisteren heeft de vrouw bij wie ik woon, Rachel, meubels gekocht op een (Engelser kan het niet?) veiling en daarin vandaag ‘genummerde’ borden gevonden die evenveel waard waren als de kast zelf: 300 dollar per bord.... Lelijke borden met vliegtuigen erop geschilderd. Ze woont hier zelf ook nog maar een week dus richten we samen het huis verder in. Het was een heel karwei om de zetel binnen te krijgen, met vier vrouwen, de deur eruitgeschroefd en (perongeluk) een deel verf van het deurgat vernield.

Rachel is horend maar kent vloeiend BSL en ik leer zelfs nog gebaren bij want in huiselijke context zijn er natuurlijk andere gebaren nodig dan op de unief of op café. Er komt geregeld bezoek, meestal ook horenden maar vaak zijn dat mensen die ook BSL kunnen. Van zo gauw ik in de buurt kom of zij in mijn buurt, schakelt iedereen over op BSL. Echt een gebarenomgeving dus, in het verlengde van het CDS☺. En Rachel vindt het leuk dat ze ‘s morgens zoveel lawaai kan maken als ze wil, ik hoor er toch niets van ☺.

Intussen zijn mijn benen helemaal blauw van het verhuizen en van het klungelen met mijn nieuwe fiets en kreeg Daniela (die op bezoek was) spontaan een kokhalsreflex toen ik het haar liet zien tijdens het eten. Maar ik zit hier goed. En fijn om wat meer ruimte te hebben dan vorig jaar. Ik zit nu aan mijn bureau met uitzicht op de Clifton Suspension brug aan de horizon. Dus het voelt helemaal Bristol.

Amai m’n gat...

Ik moest het onder ogen komen.. ik zou het toch eens moeten doen. Gezien ik nu een eindje buiten de stad woon. Jaaa.... een fiets kopen. De universiteit is ongeveer 4 kilometer van hier, dus 45 minuten wandelen als je heel hard doorstapt. Een buskaart heb ik nog niet en bussen = stress + overstappen + nog langer onderweg.

Dus ik daarstraks dapper op weg naar een tweedehandsfietsenverkoper, 5 km verderop... hoewel ik na vijf minuten stappen innerlijk al jammerde van: ik heb geen zinnn om dat hele eind te wandelen en dan misschien op niks uit te komen omdat iederéén nu een fiets wil, want het academiejaar is net begonnen. Toen kwam ik langs een fietsenwinkel en dacht ik.. ja... waarom niet. Wie weet hebben ze wel iets goedkoops. En ik blijf hier voor wel vier jaar en het is hier zo heuvelachtig en dan wil ik niet met een oud wrak rijden en en en....

Ik ging binnen en ik was gelijk verliefd op een blauwe schone. Tien minuten later reed ik buiten met een splinternieuwe mountainbike, voor slechts 80 pond.

Ja, Annelies op een mountainbike. De wonderen zijn de wereld nog niet uit. Nu nog leren hoe ik ietwat elegant van het ding afstap en hoe ik me door het verkeer manoeuvreer. Want Bristol is zowat de meest fiets-onvriendelijke stad die ik ooit gezien heb (in Europa dan). Zeer heuvelachtig – vandaar dus een mountainbike - amper fietspaden en hier en daar ineens 5 meter fiets-strook die uit het niets verschijnt. En dan dat links rijden.

Om maar te zeggen, ik ben dus terug in Bristol maar mijn leven zal er helemaal anders uit zien als afgelopen jaar. Ik ben nu dus doctoraatsstudent (al is mijn master-thesis nog niet helemaal af), heb een eigen bureau bij Deaf Studies, en ben verhuisd naar buiten het stadscentrum, waar ik inwoon bij iemand van het CDS. Ik woon in Knowle nu en heb een superleuke kamer met uitzicht over de stad, van de universiteit tot de brug. Vooral ’s avonds prachtig. Kan niet beter. Dus toen ik buiten adem die fiets de heuvel op duwde dacht ik van: ‘Het uitzicht, Annelies, het uitzicht! Daar doe je het voor!’

Ik blijf hier dus voor drie of vier jaar, tot mijn doctoraat af is. In Belgie zetten veel mensen grote ogen op als ik dat zeg. ‘Is dat niet saaaai? ‘Krijgt gij dan nooit genoeg van dat studeren?’ ‘Ik zou dat nooit willen, vier jaar weg van België’. Hehe dit is precies wat ik wil. Echt studeren is het niet meer, maar onderzoek doen. Heb dit jaar eerst nog enkele voorbereidende vakken en daarna geen lessen meer. En saai zal het zeker niet worden, ik ga onderzoek doen in Ghana en zal ook nog geregeld naar België komen. En misschien nog eens naar India om er wat vrijwilligerswerk te doen voor Ishara: een cursus ‘high level English’ voor doven in Bombay die op de hogeschool of unief (willen) studeren. Als ik geld heb. Dus eerst nog een jobke zoeken om wat centjes te verdienen. Maandag ga ik solliciteren.

Maar ik ben nu volop bezig om mijn kamer in te richten en zal binnenkort eens een filmpje + foto's posten.

Ik weet het...

...het is schandalig lang geleden. Het is intussen alweer bijna augustus. Momenteel vooral bezig aan mijn thesis. Dat is toch wat ik probeer; ik ben nog vooral aan het lezen voor achtergrondtheorieen om aan mijn onderzoek (van in India) te linken. Daarna kan ik pas beginnen te schrijven. Nog zes weken te gaan voor de deadline; het klinkt haast onmogelijk; een thesis schrijven in zes weken. En nog onmogelijker dat ik de enige ben van de groep die alleen nog die thesis moet schrijven aangezien de meesten nog kwakkelen met papers en nog geen thesisonderwerp hebben...

Dus... wat is er nog zoal gebeurd in juli... Een bewogen tijd omdat het –zoals de meeste van jullie wel weten- intussen gedaan is met Rob. Niet makkelijk na vijf jaar om apart verder te gaan; dat kan ik wel zeggen... Hij is terug naar België dus ik zit momenteel rustig alleen op het appartementje.

Verder een week naar het WFD-congres in Madrid geweest: de conferentie van de Wereldfederatie voor Doven waar zo’n 100 verschillende landen aanwezig waren. Was heel speciaal omdat zowat alle doven die ik de afgelopen twee jaar heb leren kennen; daar op één plek bijeen waren. Ik heb zelfs de mensen van Suriname er teruggezien alsook de meeste mensen van het Europees kamp in Dublin vorig jaar; en van de internationale bijeenkomsten in India (november) en Holland enzovoorts... Heel raar om al die mensen die je op uiteenlopende plekken hebt ontmoet; daar allemaal bij elkaar in de buurt te zien! Ook een leuke oefening om voortdurend te switchen tussen Britse; Vlaamse en Indische gebarentaal en International Sign. Soms resulteerde het wel in een vreselijke mengelmoes; vooral wanneer in contact met Hollanders :-). In de conferentie was 2000 man; erbuiten nog een extra 4000 waardoor je overal in Madrid en in de metro doven en gebaren kon zien. Waarom die andere 4000 niet 'binnen' waren: een deel kwam vooral voor de sociale scene; anderen wilden wel naar het congres zelf maar konden/wilden het belachelijk hoge inkomstbedrag niet betalen. De inkom kostte namelijk 400 euro en dit schrikte veel mensen af. Mij schrikte het niet af en ik hield het geld dus opzij maar achteraf gezien vind ik toch dat het programma wel beter had gekund. De meeste lezingen waren erg oppervlakkig; ook al waren er natuurlijk ook enkele goede tussen. Wie meer wil weten over de inhoud ervan : een tip is de WFD-blog waarop Vlamingen en Nederlanders verslagen zetten en waar tegen 20 augustus veel zou moeten opstaan.

Na Madrid terug geland in een zeer nat Bristol dat wonderbaarlijk genoeg toch gespaard is gebleven van de hevige overstromingen in deze streek van Engeland. Het zonnetje schijnt momenteel terug en volgende week trek ik naar Belgie voor twee weken. Ja; ik wil iedereen terug zien; maar dat zal toch vooral in de avonden moeten zijn omdat die thesis echt af MOET in september.

Ja MOET; want voor oktober heb ik alweer nieuwe plannen. Toen ik in India was kreeg ik te horen dat ik een onderzoeksbeurs heb gewonnen! Met deze beurs kan ik dus beginnen doctoreren: verder onderzoek doen. ‘Jamaar; gij blijft maar studeren gij’; kreeg ik al vaak te horen :-) Nou; dat is natuurlijk zo maar mijn passie is dus niet om in de boekskes te zitten maar om veldwerk te doen en dat dan te linken aan wat er al verschenen is. Zoals ik in India en Suriname gedaan heb; dus. Deze keer zal het in Ghana gebeuren; niet in het dorp waar ik al geweest ben maar elders. Maar daarover vertel ik later meer want anders wordt deze blog veel te lang :-)

Keerzijde van de medaille is dat het geld dat ik krijg làng niet genoeg is en dat er gewoonweg op elk vlak dat je je kan inbeelden; problemen opduiken. Geen tolken; niet weten welke vakken ik moet volgen of zelfs nie hoeveel; niet weten waar ik zal wonen... Inderdaad; ik weet niet eens in welk lànd ik zal wonen; omdat het geld wel genoeg is om in Belgie te overleven maar niet in Bristol. De leefkost is hier maar liefst 15000 euro per jaar (de inschrijving op de unief niet meegerekend en dat is ook nog 5000 euro). Hoewel in Belgie wonen is natuurlijk verre van ideaal omdat ik doctoreer in Deaf Studies; met een promotor hier en hier lessen moet volgen. Ik ben al een tijd intensief op zoek naar bijkomende fondsen maar het lijkt soms wel alsof ze hier buitenlandse studenten willen boycotten. Daarnaast is mijn onderzoeksgebied antropologie/Deaf Studies heel ondergefundeerd. En in Belgie is het van: ga je naar het buitenland dan krijg je geen geld meer J. Eerlijk; het is om zot van te worden bij momenten maar ik vertrouw erin dat het wel in orde komt; al zal ik misschien elke euro moeten omdraaien. Niemand kan mij verwijten dat ik de makkelijkste weg kies ;)

Afgelopen weekend in Londen nog naar een schitterend toneelstuk geweest van Deafinitely Theatre: Playing God. Een doof en een horend koppel met elk een doof kindje beleven dilemmas over de rol van gebarentaal en CI in het leven van hun kind. Klinkt misschien een cliché onderwerp; maar was echt een mooi; puur en eenvoudig verhaal met jammer genoeg geen happy end. Ze gaan een DVD verspreiden; ik zal hem kopen en wie hem wil zien kan het me altijd vragen.

Ik heb hier eigenlijk nog geen fatsoenlijk verslag van India op gezet maar fotokes staan nu op mijn fotosite. Ze zijn wel hopeloos door elkaar gegooid dus de tijdslijn klopt -NIET-. Verslag van mijn thesisonderzoek zal verschijnen tijdens mijn schrijfproces; binnekort! :-)

Goodbye Bombay. Salaam England.

Intussen ben ik terug in Engeland aangewaaid. Door zeer hevige moesson juist op de dag van het vertrek uit Bombay had ons vliegtuig zes uur vertraging; en in Londen zat ik dan ook nog eens vast wegens aankomst midden in de nacht en dat terreuralarm. Overnachten in een duur hotel en voor de eerste keer in Engeland (ja; nu pas - shame on me) van een Engels ontbijt genoten. Maar eigenlijk wou ik het liefste van al zo rap mogelijk thuis zijn. Gisteren rond de middag dan toch eindelijk in Bristol aangekomen.

De laatste vijf weken zijn zeer intensief geweest; Bombay is echt een ongelooflijke stad waar je de grootste tegenstellingen tegen kan komen op 10 vierkante meter. Het is niet zo dat zeer rijk en zeer arm in aparte buurten te vinden zijn ofzo (misschien wel buiten de grenzen van Bombay zelf; maar niet erbinnen). Een ‘gewone’ wijk met diepe plassen van de regen; hopen afval; hier en daar sloppen; massa's straathonden die geen mens kwaad doen; gehandicapten die over de straat kruipen - waar je dan een appartementsgebouw binnen loopt om op bezoek te gaan in een luxe-appartement bij een steenrijke advocaat. Of een blinkende shoppingmall die zo in Europa kon zijn; ware het niet dat er zowel Indische als westerse dingen worden verkocht (aan westerse prijzen..); en voor deze mall dan gewone straatverkopers met vers fruit. Het lijkt erg hard; maar eigenlijk was het precies of deze stad heel ‘eerlijk’ is; want je kwam er echt alles tegen. Ratten op straat; hopen afval; blote vuile kindertjes; bedelaars met de ergste en vieste wonden; vrouwen met prachtige kleren; blinkende auto’s.... Wat je er wel niet of amper ziet zijn blanken. In the middle of nowhere van de savanne in Ghana zie je meer blanken dan in Bombay. Gelukkig werd ik er beter met rust gelaten dan in Afrika; want wat ze in Bombay doen is even staren en je dan je gang laten gaan. Ze roepen je eens na en ofwel merk je het niet omdat je doof bent ofwel negeer je ze met een glimlach en een hoofdrolletje. Je kan je er dus heerlijk vredig voelen in het midden van deze bruisende stad. Eigenlijk TE bruisend; je kan vaak nergens heen zonder je door enorme mensenmassa’s heen te moeten ploegen. Deze stad telt immers 17 miljoen inwoners op een totale oppervlakte kleiner dan die van Londen. Hoe deze massa’s zich dan verplaatsen is via de treinen met open deuren waar de mensen zich tijdens het spitsuur letterlijk in rammen en proppen. Één keer zaten we daar toevallig middenin; tussen een troep hijgende mannen die mijn hoofd pletten. Ik kon letterlijk geen vinger bewegen en dacht dat het flesje fanta in mijn zak zou ontploffen door de druk van alle kanten. Eigenlijk zeer gevaarlijk. Om eruit te raken zijn we uit de rijdende trein moeten springen aan een station voordat de trein (half) tot stilstand kwam en een nieuwe groep een aanval deed op de coupés. Maar wat deze stad ook te bieden heeft... kleurige marktjes en straatverkopers. Mooie postkoloniale britse gebouwen. Verschillende plaatsen waar je heerlijk kan relaxen aan de zee. Ook al voel je je altijd vies; plakkerig en bezweet. Zeker geen mooie stad; behalve sommige plaatsen; zeker geen echt ontspannende stad; maar wel onvergetelijk. Als mensen me vragen wat de grootste ervaring was; Ghana Suriname of India dan weet ik wel wat te antwoorden. Ik heb in deze maand zeer veel ervaringen opgedaan; heeeel veel geleerd en een heel geslaagd thesisonderzoek uitgevoerd; én geleefd bij een dove familie; wat eigenlijk een enorme ervaring was. De dagen waren altijd enorm vol. Als je ergens heen moet; ben je al meteen makkelijk 1 tot 2 uur onderweg want de stad zelf is immers 30 bij 20 km groot. In volgende postjes vertel ik meer over mijn onderzoek....Want natuurlijk heb ik mij niet alleen of zomaar door deze stad verplaatst. Mijn onderzoek gaat over het ruimtegebruik de verplaatsingen en de communicatie van die dove familie in Bombay. En daar is veel interessants uitgekomen. Nu eerst bekomen...

Maar liefst 20 uur…

...heb ik de afgelopen dagen in de bus gezeten. Nee, ik ben niet naar Italië geweest ofzo :-) Afgelopen weekend was er een soort kamp nabij Leeds (centraal-Engeland). Het heeft me acht à negen uur gekost om daar te raken, met een tussenstop en overnachting in Preston. De formule van dat ‘kamp’ was wel leuk. Het was meer een soort camping die ineens verrijst en enkele dagen later weer verdwijnt. Het werd georganiseerd door SignCircle, voor de eerste keer. Ik moet op mijn centen letten dus ging ik als vrijwilliger in de kookploeg. Er werden activiteiten georganiseerd zoals boogschieten, touwklimmen, knutselactiviteiten, toneel, zingen in gebaren enzovoorts. Het was leuk zowel voor kinderen, jongeren als volwassenen. Horende en dove ouders kwam er met hun doof/horend kroost naartoe en er waren dove en horende vrijwilligers die de activiteiten leidden. Jammer dat een deel van deze horende vrijwilligers, jonge tolkstudenten uit Preston, vaak te lui waren om BSL te gebruiken terwijl het net de bedoeling was van het kamp om een BSL-kampomgeving te creeëren. Het was ook wel ineens erg koud geworden maar er hing een vakantiesfeertje. Iedereen zette een tentje op en je kon ofwel zelf koken op een campingvuurtje of de maaltijden gaan eten die de kookploeg (waaronder ik dus ;-)) bereidde.

De avonden waren ook goed gevuld. Er liep een jongen rond waarvan ik dacht van: tiens waar ken ik die zijn gezicht van... Bleek het de gast van SignMark te zijn, een Fins rapgroepje met een dove en horende rapper, en ze hebben een optredentje gegeven. In het echt was dit groepje nog veel leuker (en verstaanbaarder) dan op de DVD! Voor hun optreden was er een soort competitie in rappen met BSL, heel grappig en een horende jongen met dove ouders won! De tweede avondJohn Smith, de dove komiek (alweer) zien optreden. Hij heeft al heel Groot-Brittannië afgeschuimd het afgelopen half jaar dus de meesten hadden hem al meerdere keren gezien. Hij was precies zelf ook niet zo enthousiast als in het begin en werkte zich snel door zijn show heen. Voor de rest waren er 's avonds verschillende kampvuren en werd er gebabbeld tot diep in de nacht. In elk geval het was de ideale manier om ouders, kinderen, jongeren, tolkstudenten, dove en horende volwassenen samen te brengen, op een ontspannen manier. Iets voor in Vlaanderen misschien??? Enkele sfeerbeelden op flickr.

Maandag was ik terug en woensdag moest ik om vier uur opstaan en weer de bus op. Naar Londen. Tegen alle verwachtingen in kreeg ik meteen mijn visum voor India en moet ik niet meer terug! India komt nu wel heel dichtbij en nu ben ik dus bezig met mijn laatste paper, mijn voorbereiding voor India, en –opnieuw- een zoektocht naar studiebeurzen (voor volgend jaar dus). Op 22 mei vertrek ik dus mijn volgende post zal waarschijnlijk van daaruit zijn!

Holland, Vlaanderen en stress

Begin april dus naar Holland geweest, naar de ‘Workshop on "Cross-linguistic Research and International Cooperation in Sign Language Linguistics"’. Er staat wel 'Sign Language Linguistics' (gebarentaalkunde) in de naam terwijl ik mij vooral richt op cultuur en Dovengemeenschappen maar ik ging erheen voor twee redenen: er zouden dove onderzoekers komen van over heel de wereld, ook de niet-westerse landen; en sommige lezingen waren wat meer socio-cultureel georienteerd. En het was gratis ;-). Het was fantastisch: de voertaal voor gesprekken en de lezingen was International Sign. Geen tolken nodig dus! Alles rechtstreeks. De groep was ook niet te groot zodat er veel uitwisseling was. Een speciale ervaring. Er waren doven uit Korea, Costa Rica, Brazilie, Oeganda, India, Polen,.... dus echt van over heel de wereld en ook een behoorlijk aantal Nederlanders en Britten. Ik heb enkele mensen kunnen ontmoeten die onderzoek doen in ongeveer dezelfde richting als ik uit wil gaan. In totaal waren we met een veertigtal mensen waarvan het merendeel doof. In de onderlinge communicaties was het voortdurend switchen tussen International Sign, BSL en zelfs VGT (jaja, er was een Belg, Thierry, die mij de hele tijd probeerde te overtuigen dat Vlaamse en Waalse gebarentaal eigenlijk hetzelfde zijn ;-)). Ik weet niet of het aan mij ligt maar wat me dus echt maar zeer moeilijk lukt is BSL of International Sign doen met Nederlands mondbeeld (dat voelt ook zo raar aan om te doen), maar voor de rest vond ik het een heel leuke oefening in switchen tussen gebarentalen. Elke avond op café gegaan, Belgisch (!) bier gedronken en veel toffe mensen leren kennen.

Na de workshop twee Indiers op sleeptouw genomen in Vlaanderen, Sunil en Sujit, de twee Indische broers die in Bombay lesgeven en die ik in november al ontmoet had en waar ik ook bij blijf logeren in juni als ik mijn thesisonderzoek doe in Bombay. Als tegengift heb ik ze mijn vaderland eens laten zien. Het was bij momenten hilarisch en toch leuk te beseffen wat allemaal nieuw was voor hen. Bijvoorbeeld hoe je een boterham belegt of winkelt in een supermarkt (karretje nemen, dingen op lopende band leggen...:)).... of uitleggen dat je geen pralines eet in een kerk en dat je op een knopje moet duwen als je wilt oversteken. Nu was ik eens in de rol van de gids in ‘het vreemde land’, net zoals al die mensen in Suriname, Ghana en India mij toen de weg hebben gewezen in hun cultuur. Maar goed, we hebben heel Vlaanderen doorkruist: Hasselt, Herentals, Antwerpen, Brussel en Brugge; en dat op drie dagen! Klinkt propvol maar het was eigenlijk zeer relaxt; vooral rondwandelen en foto’s trekken. Net zoals ik in Ghana foto’s trok van dingen waarvan Ghanezen maar niet konden begrijpen dat ik daar een foto van wou, deden Sunil en Sujit dat in Vlaanderen. Een flitspaal; het fietspad aan het Albertkanaal, een serveerster, een verkeersbord, een mariabeeld in een kerk... je kon het zo gek nog niet bedenken of er moest een foto van gemaakt worden.

Soit, die drie dagen Vlaanderen als toerist in eigen land waren veel te kort en ik had graag met heel wat meer mensen wllen afspreken maar ik had een belangrijke deadline op 27 april... Vorige week in Bristol trouwens voor de eerste keer in zes maanden een Vlaming tegengekomen op een feestje bij vrienden. Het was heel raar om te beseffen dat je dan je hele houding verandert. Toenbesefte ik weer hoezeer je je toch aanpast aan een andere cultuur: Britten hebben om te beginnen al een andere houding (minder los dan bij ons) en dan zijn er natuurlijk dingen zoals gespreksonderwerpen, gedragscode, .... een soort alertheid die je helemaal kan laten vallen bij een Vlaming. Grappig te beseffen dat ie kon verstaan wat ik tegen Rob zei! Hier moeten Rob en ik vooral veel tolken voor elkaar, ik voor hem als een dove persoon BSL doet, en hij voor mij als er Engels wordt gepraat. Ik dacht dat ik na een jaar Bristol beter Engels zou kunnen praten maar daar is dus niets van. Ik voel mij niet op mijn gemak bij het praten van Engels, met veel oefenen zou dat waarschijnlijk beter gaan, maar ik steek mijn kostbare tijd en energie liever in het leren van BSL en beter leren schrijven in het Engels. Ik trek hier trouwens prima mijn plan met pen en papier, enkele woordjes Engels en wat lichaamstaal.

Thuisgekomen wat in een gat gevallen; een ellenlange to-do list, hopen deadlines; vier papers in te leveren op het einde van de week; thesis voor te bereiden,... Wat ook minder was: bij het terugkomen van luchthaven Bristol naar Bristol centrum, is mijn valies gepikt uit de laadruimte van de bus... Die zat propvol dus ik was het grootste deel kwijt van mijn kleren, ondergoed, handdoeken, toiletgerief en ook enkele boeken, slaapzak, kabels voor laptop en gsm en fototoestel, .... Een emotionele en financiele kater, en ik heb dus een hele nieuwe garderobe bijeengewinkeld maandag). Daarbij begint mijn (eigenlijk nog nieuwe) laptop het ook meer en meer te laten afweten. Danku Dell, de volgende keer ga ik mij toch aan een Apple wagen. Mijn deadline van gisteren heb ik ‘half’ gehaald, wegens veel te late feedback op twee papers zijn die uitgesteld. Andere twee zijn binnen. Intussen krijgen mijn plannen voor volgend jaar iéts meer vorm. Het wordt ofwel India (vrijwilligerswerk voor DEF/Ishara => hiervoor heb ik een beurs nodig om mijn kosten te betalen), ofwel België (werk zoeken..) ofwel Bristol (als ik erin slaag om een doctoraatsbeurs te krijgen). Mijn ventje gaat volgende maand al terug naar Vlaanderenland wegens Engeland toch een beetje (heel) beu en het missen van familie en vrienden. Natuurlijk mis ik iedereen ook, maar ik heb hier een doel en een kennissenkring, Rob niet echt. Dus wanneer ik naar India vertrek voor mijn thesisonderzoek vertrekt hij naar Vlaanderen om een job te zoeken in de sociale sector.

Momenteel dus bezig met zo'n dingen uit te zoeken, mijn thesis, mijn papers en komt mijn Indiareis veel te snel dichtbij. Ik heb veel goesting, daar niet van, maar mijn lijst van wat ik nog allemaal moet voorbereiden en in orde maken tegen dan, is een kilometer lang (allez, een mijl, we zijn hier nog steeds in Engeland)...

Oja, nieuwe foto’s op Flickr! De foto’s van de Vlaanderentrip staan eerst, daarna die van Nijmegen, en daarna enkele foto’s van gisteren, van Daniela’s verjaardagsfeestje.

Spring in Bristol

Misschien kunnen deze foto's jullie ervan overtuigen hoe mooi Bristol (allé, Clifton, onze buurt) is in de lente? Ik geniet er alvast met volle teugen van. Hier veel stress: deadlines voor papers; nadenken wat ik wil volgend jaar,... maar een wandelingetje naar de brug helpt me er meestal wel bovenop. Het is op slechts 15 minuten wandelen van hier en je hebt een adembenemend uitzicht! Ik kijk al uit naar lange zomeravonden op het grasveld bij de brug, met uitzicht op zowel Bristol als de vallei met de rivier, en beboste heuvels, met een fles wijn en iets lekkers om te eten. Maar tussenin ga ik deze stad ook enkele keren verlaten. Zondag vlieg ik naar Amsterdam, want in Nederland is er een internationale workshop voor dove onderzoekers. Daarna nog drie dagen naar Vlaanderen, drie dagen waarin ik graag met al mijn vrienden wil afspreken, maar ik moet de toerist gaan spelen met enkele Indiërs. Omdat ik in mei en juni 5 weken bij hun mag logeren voor mijn thesisonderzoekje in Bombay, kon ik moeilijk nee zeggen toen ze vroegen om na de workshop Vlaanderen te bezichtigen. Daarna vlieg ik terug naar Bristol en de deadline voor mijn papers komt dan wel akelig dichtbij. Kortom zeer druk hier maar ik vergeet niet om te genieten van deze stad!

Laatste lessen...

Geloof het of niet, maar het loopt hier al op z'n einde. De lessen, tenminste. Donderdag hebben we de laatste les (met extra Vlaamse woman power in de vorm van Maartje :-)). Vanaf eind maart tot eind april is het dan paper-time. Ik moet nog vier papers afleveren waar ik nu langzaamaan aan begonnen ben.

De punten van vorig semester sijpelen ook binnen, ja NU pas. Ik heb 64, 66 en 55. Die 55 is dus een buis want je moet 60 hebben. Ja, je MOET minimum 60 hebben op àlles, een "buispuntenregeling" bestaat hier niet. Er zit dus niet anders op dan die opnieuw te schrijven. Ik dacht eerst: ow die punten liggen wel heel wat lager dan in Vlaanderen. Maar eigenlijk is het systeem hier gewoon heel anders. Enkelen van onze tienkoppige groep zijn zelfs op alles gebuisd en hebben dus nog heel wat werk, anderen overwegen om ermee te stoppen. Allemaal worden we onnozel van de druk die op ons staat door de kort opeenvolgende deadlines. Volgende week moet ons thesisvoorstel binnen en de meesten hebben zelfs nog geen onderwerp. Vanaf eind april tot eind september is het thesis-time. Mijn vlucht naar Bombay is geboekt en op 22 mei vlieg ik naar daar!

Herkenbaar! :-)

My Sign

The silent hand moves slowly with grace
then bursts with excitement and quickens the pace
Images drawn with precision in air
with energetic passion, beauty and flair
Saying so much more than the spoken word
A language of generations, never to be heard
The magnet just drew me, it all seemed to fit
Sparking powerful emotions – the flame had been lit
Just like the return to a well loved home
no longer on the outside feeling alone
No more incomprehension, struggling to see
What people are saying – I’ve now found the key
I’ve unlocked the door and found what I’d lost
I’m staying right here whatever the cost!
A new freedom of speech to express what I feel
With meaning and depth, in a language that’s real
This is what matters, now I feel I can shine
As I show to the world my language, my sign…

Geschreven door Kate Wheat, in ‘Between a Rock and a Hard Place(2003) gepubliceerd door “Deaf EX-Mainstreamers’s Group”, een groep jongeren die in het horend onderwijs zaten en pas op latere leeftijd gebaren hebben geleerd, net zoals ik.

Intussen is het hier al eind februari

...en volop lente naar mijn gevoel, ik zit voor het raam te kijken naar de grote palmboom van de buren en een staalblauwe hemel die zich geregeld even verstopt voor een regen-of hagelbui. Het universiteitsleventje kabbelt rustig verder.. alhoewel rustig, ik kan niet zeggen dat het ooit rustig is geweest in mijn intussen bijna zes jaar unief. Binnen twee weken moet er alweer een paper binnen (voor het vak “Research Methods”), eind april nog drie, en daarna moeten we volop aan onze thesis beginnen – die in september al binnen moet zijn. Het is gekkenwerk, echt waar, maar ik heb gelukkig al een onderwerp voor al deze papers en thesis.

Maar ook al is het een zwaar jaar, ik heb me nog nooit zo op mijn plaats gevoeld op de universiteit dan hier in Bristol. Er is hier veel meer ruimte voor discussie en uitwisseling dan vorige jaren, wegens het feit dat alles in British Sign Language wordt gezegd/vertaald. Heerlijk, die toegankelijkheid. Het was dan voor mij ook heel raar vorige week toen Brigitta en Wouter op bezoek kwamen, horende vrienden uit België. Ik was het niet meer gewoon om niét te kunnen volgen in groep omdat in de groepssituaties waarin ik hier terecht kom steeds BSL gebruikt wordt! (Maar dat neemt niet weg dat het heel erg leuk was om hen terug te zien !! :-))

Maar dus over de lessen: de groep is vaak ook heerlijk gemixt; zo hadden we vorig week een les van ‘Advances in Deaf Studies’ over ‘deaf sociology’; het topic was variaties in dove families. Stel je een groep voor met: een Taiwanese met dove ouders, een dove Belgische met een doof zusje (ik dus ;-)), een Noord-Iers doof meisje uit een gebarende dove familie; een Welsch doof meisje uit een dove familie waar ze géén BSL gebruiken, een persoon met dove ouders die op het CDS werkt, een Engels doof meisje met één dove ouder dat op latere leeftijd gebarentaal heeft geleerd, en nog enkele anderen. Echt zo interessant om verschillen en gelijkenissen te bediscussieren, naargelang land van afkomst en familie-achtergrond. Er is nu meer uitwisseling dan in het begin en er is meer een combinatie van boekenkennis/zelfstudie en discussies in de lessen. ‘Mental health’ heb ik intussen ingewisseld voor een vak dat gaat over bilinguale opvoeding. Dat interesseert me toch nog een stuk meer. Dan is er nog Deaf History en dat is ook enorm interessant want er komen toch altijd nieuwe feiten en weetjes en patronen binnen waardoor je steeds weer beseft hoe vreselijk complex alles toch is. En Paddy Ladd is eigenlijk ook gewoon een heel aangename, open lesgever.

Anderzijds is het soms ook wel erg frustrerend om te merken hoe moeilijk het is om verder te raken als dove persoon. Ik heb me door het horende universitair onderwijs in Leuven heen geknokt; kom dan hier om wat bij te leren – na een jaar beurzen gezocht te hebben- en wil uiteindelijk eigenlijk meer (antropologisch) onderzoek doen, in, met of rond dove personen. Maar aan doctoraatsbeurzen komen is echt niet gemakkelijk; je moet natuurlijk een perfect uitgewerkt project hebben maar ze stellen voor de belangrijkste beurzen in Vlaanderen belachelijk hoge eisen zoals zeer hoge punten, publicaties in academische tijdschrijften; enzovoorts, ik heb enkele deadlines gemist; en hier in Engeland heb ik geen recht op een volledige beurs. Het is altijd maar plantrekken en je kan maar weinig steun verwachten... De kans dat ik volgend jaar kan doctoreren is dus zeer klein en dat was even een teleurstelling. Ik zal waarschijnlijk dus een pauze nemen van de universiteit en (minstens) een jaar werken. Waar? Alles ligt open momenteel... We zien wel...

Intussen in Engeland

Waar 'Opel' 'Vauxhall' heet, 'Becel' boter beter bekend staat als 'Flora'; 'Axe' mannencollectie te vinden is onder 'Lynx'; 'Lays' chips 'Walkers' heten en 'Ola' ijsjes 'Wall’s'; daar wonen we nu ongeveer vijf maanden. We zijn het nu redelijk goed gewoon, maar in het begin was het wennen dat ze hier geen rijst in zakjes hebben, geen goei boter, zelden melk in brikken te vinden is, geen honderd soorten kaas om uit te kiezen en geen slaatjes om je brood mee te bekladden. Over brood gesproken; een van de strafste dingen in het begin was dat we maar geen bakker konden vinden. Dat hebben ze hier eenvoudigweg niet, tenzij voor gebakjes. Maar een echte broodbakker? Njet... Wat ze hier eten is fabrieksbrood uit de supermarkt (dat dan geroosterd wordt). Supermarkten zijn hier wel gemakkelijk open tot elf uur ’s avonds. Ideaal.

Als je dus naar zo’n winkel gaat en je koopt alcohol, dan moet je minimum 18 zijn, maar overal hangen vermeldingen – vrij vertaald - “voelt u niet aangevallen als wij uw ID vragen als ge zo gelukkig zijt om er onder de 21 uit te zien”. Of ik nu zo gelukkig ben als ik er onder de 21 uitzie weet ik niet, en de logica van die redenering ontging me eerst volledig. Je moet 18 zijn maar ze vragen je pas als je er onder de 21 uit ziet? Echt Engels, dat rond de pot draaien. Over ID gesproken, daarmee bedoelt men dus niét ‘de identiteitskaart’. Dat hebben ze hier niet. Een ID is ‘een identiteitsbewijs’. En neen, dat is niet hetzelfde.

Soms maakt men hier - vanuit Vlaamse bril – best vreemde en ondoorzichtige redeneringen. Op een ledenpas voor de bibliotheek moest ik deze vraag beantwoorden: ‘do you consider yourself to be a disabled person?’ Uh? Een valstrik voor dove personen die korting willen maar zichzelf niet als gehandicapt beschouwen en daar dus geen recht op hebben? Maar blijkbaar is dat hier een normale vraag op formulierkes, net zoals het aankruisen van je kleurtje/vorm op een ellenlange lijst van ‘rassen’ van Kaukasisch tot Iers of Afro-Caraïbisch. Waarvoor in godsnaam?

Wat ze wel hebben zijn echte herenkappers met vlijmscherpe messen, veel boekwinkels en lekkere cider. Je ziet prachtige auto’s rondrijden en mooie herenhuizen. Je ziet vaak hele straten met huizen in dezelfde klassiek stijl, een plezier voor het oog en deze stijl wisselt per straat. Het gepeupel op straat varieert van heren met aktentassen en oer-klassieke Engelse Dames (met de grote D, ja) tot kortgerokte vaak geblondeerde meisjes die geen moeite doen om hun buikje te verbergen; en van geüniformeerde schoolkinderen; bedelaars; Indiërs en Oost-Europeanen, tot studenten met Amerika-achtige truien om met de naam van de unief te pronken (ik geef het toe, ik heb er ook zo ene gekocht).

Wat ik dan weer mis van in Vlaanderen is ‘écht bier’; wijn met (échte) kurken in plaats van met plastiek of -het toppunt- een draaiknop. Wat ik ook mis is witloof, het feit dat mijn naam er een zeer normale naam is en weten hoeveel de trein kost (vrije markt hier, dus die prijzen varieren sterk...). Oh, en fietsen!

Fietsen is hier trouwens iets voor de lagere klassen. Bristol is nu niet bepaald fietsvriendelijk, maar toen ik in Preston kwam – wat plat is – liet ik me vertellen dat er wat wordt neergekeken op fietsers. Neerkijken? Fietsen is cool! In Vlaanderen en Nederland toch... Neen, hier is het taxi-land. Op de avonden in de weekends wemelen de straten van de taxi’s, een allegaartje van halfbewuste en half geklede feestgangers en bodyguards langs de cafés. Nog zoiets, die bodyguards. Je raakt dus geen gelegenheid binnen zonder langs één of twee zwartgeklede kerels te moeten. Die je om je 'ID' kunnen vragen, natuurlijk.

Of als je geen taxi neemt.... Stel dat je naar een café bent gegaan op punt A. Dat –razend populaire-café gaat dicht om 11 uur (ja, Engeland), en je moet je met negen mensen verplaatsen van punt A naar punt B. Punt A en B zijn (op een slakkentempo en bergaf) een kwartier van elkaar af. Wat doet men dan? Op dat moment vonden ze het blijkbaar gemakkelijker om met negen (!) mensen in een (gewone) auto te proppen dan om even de benen te strekken. Ach, Engelsen :-)

Time flies

Dit semester is anders dan het vorige: we hebben geen vast week-lessenrooster maar ‘blocks’. Dat wil zeggen dat we vier weken propvol les hebben en de andere weken nagenoeg leeg zijn. Deze lesweken zijn verspreid over het semester en afgelopen week hadden we er dus zo eentje.

Maar eerst ging ik naar Preston, in Lancashire, om Sibaji te bezoeken. Hij is een Indier die jarenlang in Bombay heeft gewerkt en mij heeft geholpen om mijn thesisonderwerp wat verder uit te werken. Ja ik ga het dus ècht doen, een thesisonderzoek in India! :-) Ergens in mei tot ergens in juni. Preston is zes uur bus en we zijn ook nog naar Manchester geweest. Wat een stad: grote glazen gebouwen en massa’s limousines: ook zoiets typisch Engels. Leuk, allemaal nieuwe gezichten en toffe gesprekken, in een grote toffe bar in de gay-buurt. Het gay-milieu is er wel serieus uitgebouwd, viel me op.

Met Sibaji klikte het goed en we hebben uren en uren gebaard, op zondag zelfs de hele dag! Afgelopen maandag keerde ik terug en op dinsdag begon block week, of beter gezegd block-3-days. We hadden minimum 6 uur les per dag. De nieuwe vakken zijn Deaf History and Deafhood, Advances in Deaf Studies, en Mental Health. De eerste twee vakken werden door Paddy gegeven en het laatste door Mary Griggs. Alledrie zeer interessant maar ik heb mijn hart toch wel verloren aan het middelste, dat echt iets voor mij is. Later in het semester vertel ik wel eens wat meer waarover ze gaan.

Er is nu al meer discussie in de lessen, ook zelf heb ik al wat meer een inbreng. Ik voel dat mijn BSL vooruit begint te gaan. Ik had een tijdje geleden schrik dat mijn BSL op hetzelfde niveau zou blijven hangen maar gelukkig is dat niet zo. Raar, als je een taal leert lijkt het niet geleidelijk te gaan maar met sprongetjes.

Afgelopen weekend is Bram hier geweest, die zich heeft vergapen aan de grote hoogteverschillen in Bristol, de legendarische Engelse meisjes, de heerlijke cider, de prijzen die de pan uit swingen en de hoeveelheid vloeistof die ze hier in een glas gieten (namelijk tot aan de rand vol). Binnen twee weken hebben we terug bezoek en in maart en april wordt het razend druk: vier papers te produceren op korte tijd en in april zit ik ook een week in Holland (voor een workshop) en ja... als ik dan toch in de buurt ben... kom ik ook even naar Vlaanderen... :-)

Papergeweld

Intussen zijn ze allemaal binnen, die papers. Soms was het vloeken omwille van die woordlimiet maar uiteindelijk is het een goede oefening om niet te veel rond de pot te draaien en om alles compact maar duidelijk uit te leggen. Toen ik ze ingeleverd had kreeg ik diezelfde avond nog bericht van de secretaresse; ik moest er eentje opnieuw inleveren van één bepaalde prof. Waarom? Omdat de letters een puntgrootte te klein waren en de marge een centimeter te groot. Dat zie ik in Leuven toch nooit gebeuren. Daar moet een paper ‘ongeveer 20 blz’ zijn en met welke puntgrootte dat is, welke regelafstand, enz; zeggen ze er vaak niet bij. Je trekt je plan maar, ook qua onderwerp en inhoud. Maar hier... hier kan je zelfs eerst een klad inleveren van je paper waar je dan commentaar op krijgt en nog dingen kan veranderen. Stel u voor.... Je bent hier dus allesbehalve een nummer. Alhoewel! Op de papers mag je je naam dus niet zetten, alleen je nummer..... :-)

Enfin.... bij het begin beginnen... we hebben dus bezoek gehad uit België waarmee we nieuwjaar gevierd hebben – dat overigens op zich wel een kleine afknapper was. We mochten niet binnen in de -vooraf betaalde- nachtclub wegens zogezegd ‘foute kleding’ van twee groepsleden en zijn verhuisd naar een andere club maar het was allemaal toch maar zeeeer lauw. De Engelsen beginnen al zeer vroeg met zuipen, vallen al bijna neer tegen 12 uur, geven elkaar een kusje na de aftelling, draaien nog wat zatte rondjes en tegen 1 uur loopt de boel leeg. Nee ik vier geen nieuwjaar meer in Bristol... Maar het was wel leuk, door de gietende regen terug naar het appartement en gebabbeld tot in de vroege uurtjes, waarna de hele bende dan is blijven slapen. Zullen er ooit nog 8 mensen overnachten in deze kleine ruimte hier?

De weken daarna heb ik dus doorgebracht met paperen. Ik heb er drie geschreven. Die voor ‘sign linguistics’ schreef ik over de verschillende transcriptiesystemen om gebarentalen op papier neer te schrijven in soorten ‘codetaal’ om onderzoek te doen naar die talen. Nogal technisch dus; en niet echt mijn ding. De tweede was voor ‘Deaf Studies in Perspective’ en moest ik de vraag beantwoorden wat Deaf Studies kan bieden aan de horende wereld (dus niet aan dove mensen maar aan de wereld in het algemeen). Niet makkelijk, wat filosofisch... Ik heb eigenlijk gewoon geargumenteerd dat je de wereld dan vanuit een andere bril kan bekijken. Dat je dan gaat nadenken over taal, over het belang van geluid en vooral het feit dat het ook anders kan. Het feit dat deze visuele talen zo vaak zijn onderdrukt geweest in het dovenonderwijs en de maatschappij (‘toch prachtig als doven leren spreken. Je moet je handicap overwinnen!’) zegt ook iets over die maatschappij zelf natuurlijk: het belang van geluid en gesproken taal. Deaf studies biedt dan een ander perspectief. Soit ik ga niet uitwijden. De derde paper was al heel wat meer mijn ding: voor Deaf Culture en ging over kolonialisme. Ja, misschien klinkt dat wel raar maar kolonialisme is op verschillende manieren echt wel een bruikbaar concept om Dovencultuur te benaderen: ik kon mijn achtergrond uit antropologie goed gebruiken hier. Wie daar meer over wil weten vraagt het maar eens aan mij want ik denk dat het alweer tijd wordt om af te ronden. Of misschien maak ik daar nog wel eens een postje over.